Breaking News

Mi tivonela: ku haxa nkandziyiso wa xinuma xa Malusi Gigaba swi nga mi peta ekhotsweni

Holobye wa Ndzawulo ya Xikaya ya tiko ra Afrika-Dzonga, Malusi Gigaba, u tikume a ri emahungwini nakambe. Holobye Gigaga u tshame a endla nkandziyiso wa xivonwa lexi a xi kongomisiwe ka nkatakwe na a kha a tichokocha. Xivonwa lexi, xi vuye xi pfuta endzhaku ka loko ku ve na vanhu lava va nga tsema khumbi ra vusirheleri ra ntsheko (phone) wa kwe. Ku te loko va kume nkandziyiso lowuya, hi marito ma holobye, vanhu va kona va ringete ku tirhisa vudorontswi va koxa holobye ku hakela R5million, ivi va xungeta no paluxa xivonwa lexi.

Hi marito ma holobye, u ri vanhu lava va nga na ku hiseka hi ku xivonwa lexiya xi hangalasiwa, i vanhu lava va nga eka swiyimo swa le henhla ka timhaka ta mfuma-tiko.

Arthur Goldstuck loyi ku nga nkwemana ya timhaka ta swiyenge swa vuhlanganisi (social media expert), u vule ku lava va nga pfutisa xivonwa lexiya, va nga ha tekeriwa goza ra nawu. Mhaka ya xivonwa xa holobye, lexi holobye a nga pfumela ku xi endliwe hi yena, u tlhe a tisola eka ndyangu, maxaka na tiko hi ku va xi pfutile.

Mhaka leyi yi siya swivutiso swo tala:

  • Lava va nga xi pfutisa va vuyeriwa hi yini?

  • Handle ka xivonwa lexi, i yini swin’wani va nga swi pfutisa?

  • Ntungu lowu wu nga siveriwa njhani ku sirhelela vaakatiko

Van’wani va vule ku xivonwa xa holobye xi pfutusiwile ku ta endla ku vanhu va huma ka mhaka ya VBS, va rivala mhaka ya swikoxo swa misava. Etikweni leri ku vukaviriwaka ngopfu hi mhaka yo xanisiwa ka vanhu hi timhaka ta le masangweni, ku hangalasiwa ka xivonwa lexiya a swi hambanangi no hlasela holobye hi timhaka ta masangu. Va tele vanhu va endlaka swifaniso swa muxaka lowuya, a hi nandzu. Nandzu hi loko va swi komba vanhu lava va nga pfumelelaniku na vona, ku katsa na vana.

Arthur Goldstuck u ye emahlweni a vula ku munhu loyi a nga pfutisa xivonwa lexiya, na loyi a nga xi hangalasa va nga ha tikuma va langutane na ku hlamula ehubyeni. “Mbanga ya un’wani wanuna a yi hkekiwi”, Xitsonga xi vula tano. Nyimpi ya xivonwa lexi yi nge chayi kahle, van’wani va nga ha tikuma va ri ku dyeni ka timbaweni.

Ku na vo tala lava va nyanyuriwaka hi ku vona xinuma xa holobye, ina, swa nyanyula eka lava nyanyuriwaka hi swona.

Kambe, swi komba tlhelo rin’wana ra leswi vanhu va kokiwaka rinoko hi swona.

Xifaniso: istock

Leave a Reply

%d bloggers like this: